Dil ve Konuşma Geriliği

Dil ve konuşma geriliği, bir çocuğun dil becerilerinin (konuşma, anlama, jest-mimik kullanma) beklenen yaş düzeyinin gerisinde olması durumudur. Her çocuğun dil gelişimi farklı hızlarda ilerleyebilse de, belirli kilometre taşları vardır. Örneğin, genellikle bir bebek 12 aylık civarında ilk kelimelerini söyler, 2 yaşına doğru ise iki kelimelik basit cümleler kurmaya başlar. Eğer çocuk bu dönüm noktalarını belirgin şekilde gecikmeyle karşılıyorsa, dil ve konuşma geriliğinden şüphe edilebilir.

Bu gerilik durumu farklı şekillerde ortaya çıkabilir: Bazı çocuklar hiç konuşmazken, bazıları yaşıtlarına göre çok az kelime kullanabilir veya düzgün cümle kurmakta zorlanabilir. Dil gecikmesi, çoğunlukla işitme problemleri, zekâ geriliği, otizm spektrum bozukluğu, uyaran eksikliği veya ağız-yüz yapısındaki (örneğin dil bağı gibi) fiziksel engellerle ilişkili olabilir. Ancak bazen altta yatan belirgin bir neden olmaksızın da çocukta konuşma gecikmesi görülebilir (gelişimsel dil gecikmesi).

Konuşma Geriliğinin Belirtileri ve Nedenleri

Ebeveynlerin dil ve konuşma geriliğini erken fark edebilmeleri için dikkat edebilecekleri bazı belirtiler şöyledir:

• 12 ay civarında babıldamama: Bebeklerin 6-9 aylıkken çıkardığı “ba-ba”, “de-de” gibi anlamsız sesleri (babıldama) 12 aya kadar hiç yapmaması veya çok kısıtlı yapması.

• İsme tepki vermeme: Çocuğunuz 1 yaşını geçtiği halde ismi seslendiğinde dönüp bakmıyor, sesin geldiği yönü takip etmiyorsa. Bu durum işitme sorununa da işaret edebilir.

• 2 yaşında kelime hazinesinin çok sınırlı olması: İki yaş civarında çocukların en az 50 kelime kullanması ve iki kelimeli ifadeler oluşturması beklenir. Bu düzeyin altında kalıyorsa dil gecikmesi olabilir.

• 3-4 yaşında cümle kurmada zorluk: 3 yaşındaki bir çocuk temel cümleleri kurabilirken 4 yaşındaki bir çocuk daha karmaşık cümleler kurabilir. Bu yaşlarda hala tek kelimelerle iletişim kurmak veya cümle kurarken fiilleri atlamak gibi sorunlar olması.

• Anlama güçlüğü: Sadece konuşma değil, çocuğunuz yaşıtlarına göre talimatları anlamakta da zorlanıyorsa (örneğin “topu al bana ver” gibi basit bir yönergeyi takip edemiyorsa) dil gelişiminde gerilik yaşanıyor olabilir.

• Sesleri doğru çıkaramama: Konuşmaya başlamış ancak birçok sesi yanlış telaffuz ediyor, kelimeleri anlaşılmayacak kadar bozuyorsa (örn: “araba” yerine “ayaba” demek 2-3 yaşında normal olabilir ama 5 yaşında hala devam ediyorsa bir uzmana danışmak gerekir).

Dil ve konuşma geriliğinin en yaygın nedenlerinden biri işitme kaybıdır. Çocuğun duymadığı sesleri taklit etmesi ve konuşmayı öğrenmesi mümkün olmayacağı için orta düzeyde bir işitme kaybı bile konuşma gelişimini sekteye uğratabilir. Bunun dışında yukarıda bahsedilen otizm gibi gelişimsel bozukluklar, serebral palsi gibi nörolojik durumlar, yaygın gelişimsel gerilikler de dil gecikmesine yol açabilir. Bazen de birden fazla dilin konuşulduğu ev ortamlarında çocukların konuşmaya başlaması bir miktar gecikebilir ancak bu durum genellikle kalıcı bir gerilik nedeni değildir; çocuk her iki dili de zamanla öğrenir.

Dil ve Konuşma Terapisinin Önemi

Dil ve konuşma geriliği yaşayan çocuklar için konuşma terapisi (dil ve konuşma terapisi) büyük fayda sağlar. Bu terapiler, çocukların dil becerilerini oyunlar ve özel tekniklerle geliştirmeyi hedefler. Bir dil ve konuşma terapisti, çocuğun dil seviyesini değerlendirerek şu adımları planlar:

• Beceri geliştirme: Çocuğun ihtiyacına göre, öncelikle çıkarmakta zorlandığı sesler veya söyleyemediği kelimeler üzerinde durulur. Örneğin “k” ve “g” seslerini çıkaramayan bir çocukla ayna karşısında dil pozisyonu çalışmaları yapılabilir.

• Kelime dağarcığını artırma: Oyun oynarken, resim kartları kullanarak veya kitap okuyarak çocuğun yeni kelimeler öğrenmesi sağlanır. Öğrenilen her yeni kelime günlük yaşamda kullanıldıkça pekişir.

• İki yönlü iletişim kurma: Çocuğun sadece ihtiyacını belirtmesi değil, karşılıklı sohbet başlatması ve sürdürmesi de çalışılır. Bunun için eğlenceli soru-cevap oyunları, rol yapma etkinlikleri kullanılabilir.

• Artikülasyon çalışmaları: Çocuğun yanlış telaffuz ettiği sesler düzeltilir. Örneğin, sürekli “r” sesini söyleyemeyen bir çocukta bu sesi çıkarması için dudak, dil egzersizleri yaptırılır.

• Aile katılımı: Terapist, anne babalara evde yapabilecekleri basit alıştırmaları öğretir. Örneğin, günlük rutin içinde nesnelerin isimlerini tekrar etmek, birlikte şarkı söylemek, resimli kitaplara bakıp nesneleri adlandırmak gibi etkinlikler önerir.

Konuşma terapisinin yanı sıra ailelerin evde alabileceği önlemler de çocuğun dil gelişimini hızlandırır. Bunlar arasında, çocuğa bol bol kitap okumak, onunla gün içinde sürekli konuşmak (yaptığınız işleri anlatmak, sorular sormak), ekran süresini sınırlandırıp birebir etkileşime zaman ayırmak sayılabilir. Örneğin, uyaran eksikliği yaşamaması için çocuğunuzla parka gitmek, akranlarıyla oyun ortamları yaratmak, birlikte şarkılı oyunlar oynamak oldukça faydalıdır.

Kartal ve Pendik Bölgesinde Konuşma Terapisi

Dil ve konuşma geriliği konusunda profesyonel destek almak, çocuğun gelecekteki iletişim becerileri için yatırımdır. İstanbul Kartal’da yer alan Adım Adım Gelişim Merkezi, konuşma terapisi alanında uzman terapistleriyle çocukların dil gelişimini desteklemektedir. Kartal konuşma terapisi arayışında olan ailelerin yanı sıra Pendik, Maltepe, Sancaktepe, Sultanbeyli gibi ilçelerden gelen çocuklar da merkezimizde başarılı sonuçlar elde etmektedir.

Merkezimizde dil ve konuşma gecikmesi yaşayan çocuklar için:

• Ücretsiz değerlendirme: İlk görüşmede çocuğun dil düzeyi tespit edilerek, hangi alanlarda desteğe ihtiyaç duyduğu belirlenir.

• Bireysel terapi seansları: Her çocuğun ilgi alanına uygun oyunlar ve etkinliklerle, eğlenceli bir ortamda dil becerileri çalışılır. Örneğin, araba seven bir çocukla arabalar üzerinden renkler, sayılar ve eylemler öğretilir.

• Takip ve raporlama: Aileler her ay sonunda çocuğun ilerlemesi hakkında bilgilendirilir, evde yapılabilecek ek çalışmalar konusunda yönlendirme alır.

• Grup etkinlikleri: Sosyal iletişim becerilerini pekiştirmek için yaş grubuna uygun oyun grupları ve akran etkileşimli aktiviteler düzenlenir.

Adım Adım Gelişim Merkezi olarak, Pendik konuşma terapisi ihtiyacı olan ailelerin de kolaylıkla ulaşabileceği konumdayız. Dil ve konuşma geriliği yaşayan çocuğunuzun, doğru destekle akranlarına yetişebileceğini unutmayın. Erken dönemde alacağınız profesyonel yardım, çocuğunuzun hem akademik hayatında hem de sosyal ilişkilerinde kendine güvenen bir birey olmasına zemin hazırlar. Eğer çocuğunuzun dil gelişimi ile ilgili endişeleriniz varsa, vakit kaybetmeden bize ulaşarak bilgi ve randevu alabilirsiniz.

Adım Adım Gelişim Merkezi İletişim Bilgileri:

• Telefon: 0553 185 48 96

• Adres: Yakacık Yeni Mahalle Orman Sokak 9B Kartal / İstanbul

• E-posta: info@adimadimgelisim.com